System orynnowania - błędy w montażu

Ścierają się ze sobą wówczas dwie przeciwstawne teorie, które w przypadku systemów rynnowych brzmią następująco: „nie ma złego systemu rynnowego jest tylko zły montaż” i "nie ma złego montażu są tylko niedoskonałe systemy rynnowe”.

Jakie błędy najczęściej popełniają wykonawcy montujący systemy odwodnienia dachu?

Błędy w montażu rynien PVC
Za rzadko rozmieszczane haki. Standardowy i jednocześnie maksymalny odstęp między hakami dla systemów rynnowych PVC wynosi 60 cm.  

Za rzadko rozmieszczane obejmy na rurach spustowych. Maksymalny odstęp między obejmami
dla systemów rynnowych PVC wynosi 1,80 cm. 

Nieuwzględnianie termicznej rozszerzalności elementów długich (rynien i rur). Jest to cecha której wpływ producenci  minimalizują,  poprzez udoskonalanie tworzywa i stosowane kompensujące rozwiązania techniczne. Rynna jednak nie może być trwale połączona z żadnym z elementów systemu, aby mogła pracować (rozszerzać i kurczyć). W przypadku łączeń elementów długich należy zostawić miejsce na kompensację. Na przykład łączniki i łuki w systemie Galeco PVC mają zaznaczone linie montażowe, które powinny być uwzględniane stosownie do panującej temperatury otoczenia podczas instalacji systemu.

Błędy  montażu rynien stalowych
Nie zastosowanie silikonu dekarskiego – cechą stali jest brak pamięci kształtu już przy działaniu całkiem niewielkich sił. Nawet najlepiej spasowany stalowy system rynnowy w wyniku transportu, przekładania czy też samego montażu może ulec drobnym deformacjom,  które mimo stosowanych uszczelek mogą spowodować niewłaściwą pracę systemu. Należy więc stosować silikon dekarski na łączeniach.

Błędy wspólne dla wszystkich systemów
Brak podparcia dla połączeń : rynny z rynną, rynny z łukiem itd. Elementami najbardziej narażonymi na działanie niekorzystnych sił są połączenia. Ten fakt potwierdzają obniżone (szczególnie po zimie) w stosunku do całej reszty miejsca połączeń. Każde połączenie powinno być podparte mocowaniem: uchem montażowym znajdującym się bezpośrednio na produkcie (uszy takie są  np. na kształtkach w systemie rynnowym Galeco PVC) lub hakiem.

W przypadku stosowania podparcia hakiem, winien się on znajdować nie dalej niż 15 cm od miejsca połączenia. 

Fakt ten jest często zaniedbywany z powodów estetycznych (haki są rozkładane w regularnych odstępach) i trudności montażu (podczas wymiany orynnowania na istniejących dachach, mocowanych na hakach nakrokwiowych, zwiększenie ilości haków ponad liczbę krokwi może być trudne bez dokonania demontażu części pokrycia i ponoszenia dodatkowych kosztów). Należy więc podpierać połączeń wg zasady opisanej powyżej.

W przypadku braku możliwości dołożenia dodatkowych haków nakrokwiowych należy:

• rozpatrzeć zmiany metody montażu tj przejście na deskę doczołową i haki doczołowe,
• skalkulować co jest bardziej ekonomiczne: demontaż część dachu celem dołożenia dodatkowych haków nakrokwiowych lub wsporników (pomiędzy krokwiami) lub tak przycinać rynny by łączenie wypadało na haku. Wówczas można zastosować łącznik mocowany na haku dostępny np. w systemie Galeco Stal.

W przypadku rynien stalowych, część wykonawców, stosuje również technikę łączenia rynien na zakładkę z nitowaniem. W takim wypadku również zalecane  jest minimum 10-15cm zakładki,  aby ramię działania łączenia było odpowiednio duże (zwłaszcza przy rozstawie haków  nakrokwiowych 1m, często stosowanych przy rynnach stalowych).

Montaż pod włos – montaż niezgodny z kierunkiem płynięcia wody. Dotyczy to zarówno montażu rynien jak i rur spustowych.

Kosze kumulują duże ilości wody z kilku połaci dachowych.  Przy złym doborze systemu rynnowego lub ilości odpływów woda może się przelewać na łuku wewnętrznym. Należy więc zastosować dodatkowy odpływ i spust oraz zmienić kierunek odbioru wody z kosza tak, aby woda płynęła rynna w dwie strony od kosza i kierowała się do dwóch różnych odpływów. Innym rozwiązaniem może być zwiększenie rozmiaru rynny.

Za wysoki montaż rynny –  dach wchodzi w rynnę co powoduje, że rynna pracuje jako „śniegołap”.  Nie takie jest zadanie systemów rynnowych i zdarza się, że po zimie są oberwane haki czy nawet rynny. W takim przypadku należy obniżyć system rynnowy tak, aby linia przedłużająca płaszczyznę dachu przechodziła ok. 1-2cm cm nad rynną. Warto również zastosować na dachu „śniegołapy”.

Najczęstszym błędem popełnianym przez osoby montujące systemy rynnowe jest nie zapoznanie się z instrukcją montażu. Poszczególne systemy rynnowe różnią się między sobą, czasem jedynie detalami jednak ważnymi z punktu widzenia ich funkcjonalności i nawet tym uznanym za „najgorsze” przyświeca jakaś spójna logika. Dlatego jeżeli wykonawca montuje jakiś system po raz pierwszy, często z góry zakłada, że wie jak go montować gdyż montował podobne już wcześniej.

Można podsumować, że miarą klasy systemu obok jakości użytych materiałów i zastosowanych rozwiązań, jest jego odporność na błędy montażowe. W większości przypadków poprawienia systemu rynnowego można dokonać samemu. Jest to jednak kwestia wprawy, umiejętności manualnych  i posiadania odpowiednich narzędzi.  Należy również wziąć pod uwagę względy BHP pracy na wysokości. Jeżeli mamy wątpliwości czy podołamy lepiej skorzystać z usługi dobrego wykonawcy.

Przedstawione rozwiązania nie są receptą na wszelkie problemy przydarzające się na dachu.
Nie mogą być traktowane jako gotowy przepis gwarantujący sukces w każdej sytuacji. Często są
to bardzo indywidualne przypadki, dlatego zaleca się kontakt z wykonawcą lub z producentem posiadanego systemu rynnowego, aby znaleźć najbardziej optymalną metodę poprawy występującego problemu czy wady.