Orynnowanie - naprawa czy wymiania?

Wojciech Lechowski
W starszych budynkach orynnowanie nie zawsze jest w dobrym stanie. Do pewnego momentu można je naprawiać, ale przychodzi czas również na wymianę.
W starszych budynkach orynnowanie nie zawsze jest w dobrym stanie. Do pewnego momentu można je naprawiać, ale przychodzi czas również na wymianę. Braas
Znane powiedzenie mówi, że niczego nie da się w nieskończoność naprawiać i łatać. Zawsze przychodzi ten moment, że konieczna staje się wymiana określonego elementu na nowy. Na budynkach starszego typu, mamy najczęściej do czynienia ze starym orynnowaniem. O jego naprawie lub wymianie decyduje głównie rodzaj i rozmiar uszkodzeń oraz planowany zakres prac na dachu i elewacji domu.

Rynny ulegają uszkodzeniem szczególnie w czasie zimy. Stąd też każdej wiosny, warto dokonywać ich przeglądu i od razu eliminować  szkody powstałe na skutek działania niskich temperatur. Innymi przyczynami niesprawności orynnowania mogą też być: siła wiatru powodująca oberwania, zniszczenia dokonane przez opadające konary drzew, korozja, odkształcenia materiału oraz niewłaściwy dobór rynien i niepoprawnie przeprowadzony montaż sytemu. Jeżeli uszkodzony jest jedynie fragment orynnowania – warto dokupić pasujący element i wykonać niezbędną naprawę. Naprawić da się też nieszczelności na połączeniach oraz nieznaczne odkształcenia. Jednak, gdy mamy do czynienia z licznymi ogniskami korozji, rynny są znacząco odkształcone lub źle zamontowane – lepiej jest wymienić je na nowe. Na całkowitą wymianę rynien decydują się też najczęściej ci inwestorzy, którzy planują zakładanie nowego dachu lub remont elewacji. W przypadku zmiany poszycia – rynny i rury spustowe i tak muszą być zdemontowane, aby można było wykonać obróbki blacharskie. Natomiast po remoncie elewacji, stare i nieestetyczne rynny zwyczajnie przestają pasować do odnowionego domu.

Trwałość systemu odwodnienia dachu

O trwałości rynien decyduje głównie rodzaj materiału, z którego zostały one wykonane. W tym przypadku znajduje potwierdzenie zasada mówiąca o tym, że im więcej zapłacimy za system, tym dłużej będzie on w stanie nam służyć. Aktualnie do wyboru mamy kilka materiałów, z których produkuje się rynny. Jednak dawniej najpopularniejszymi były systemy ze stali ocynkowanej. Ich poszczególne elementy łączono przez lutowanie. Dziś duże grono odbiorców wybiera odwodnienie dachu z tworzywa sztucznego. Nie jest to jednak materiał o najwyższej trwałości. Poniżej przedstawiamy krótki przegląd dostępnych na rynku rynien i rur spustowych, uwzględniając czas ich użyteczności.

  • Rynny z miedzi – najtrwalsze, ale też i odpowiednio kosztujące elementy sytemu odwadniającego dach. Efektowne, ale z czasem utleniające się i pokrywające patyną (z wiekiem przechodzą z naturalnej barwy miedzi do koloru zielonkawego). Producenci zapewniają, że ich wyroby mogą przetrwać w nienaruszonym stanie nawet 300 lat. Warto wiedzieć, że takich rynien nie można montować na dachach krytych blachą stalową i aluminiową. Zetknięcie się tych materiałów z miedzią może powodować wystąpienie zjawiska elektrokorozji.
  • Rynny z blachy cynkowo‑tytanowej – trwałe i odporne na korozję. Wytrzymują w dobrym stanie około 80 lat. Nowe – mają metaliczny szary kolor. Z czasem pokrywają się jednak patyną i przybierają barwę szaro‑niebieską. Poszczególne elementy łączy się przez lutowanie lub klejenie.
  • Rynny z blachy ocynkowanej powlekanej lub lakierowanej – ich trwałość szacuje się na około 50 lat. Są odporne na korozję i uszkodzenia mechaniczne. Montuje się je za pomocą specjalnych złączek z gumowymi uszczelkami. Występują w wielu kolorach, ale nie należą do najtańszych.
  • Rynny z PVC – ich producenci dają na nie od 40 do 50 lat gwarancji. Wyroby odporne na działanie czynników atmosferycznych i uszkodzenia mechaniczne. Są dostępne w kilku wariantach kolorystycznych i nie kosztują zbyt wiele. Ponadto nie wymagają żadnych zabiegów konserwacyjnych.
  • Rynny z blachy stalowej ocynkowanej – tanie, ale też i niezbyt trwałe. Wprawdzie teoretycznie powinny wytrzymywać około 40 lat, ale w praktyce nie służą dłużej niż 25. W miejscach, gdzie dojdzie do uszkodzenia warstwy cynku – niemal natychmiast pojawia się rdza. Nie dość, że sprawiają spore problemy w montażu (trzeba je lutować), to dodatkowo wymagają regularnego malowania. Już po niedługim czasie ciemnieją i przestają błyszczeć.

Rynny dawniej, a  dziś

W dzisiejszych czasach, przy posiadaniu odpowiednich zasobów finansowych możliwe jest nabycie orynnowania, które stosunkowo długo będzie estetyczne i funkcjonalne. Jednak pamiętajmy, że rynny starego typu, tj. znajdujące się na starszych budynkach mogą sprawiać problemy i to nawet częste. Te, które dawniej wykonano ze stali ocynkowanej lub powlekanej nie są w stanie dorównać wyrobom oferowanym aktualnie.

Stosowane kiedyś powłoki malarskie nie dość, że nie były trwałe, to dodatkowo – mogą nie łączyć z dostępnymi dziś w sklepach farbami i lakierami. Po pomalowaniu starych rynien może okazać się, że farba będzie schodziła z nich całymi płatami. Z kolei ocynk szybko ciemnieje. Po wielu latach i w szczególnie niesprzyjających dla niego warunkach – staje się wręcz czarny. Niestety takie rynny nie zachwycają swoim wyglądem i skutecznie szpecą dom. Natomiast tworzywa sztuczne, które także znano i wykorzystywano dawniej do produkcji rynien – nie mają nic wspólnego z materiałami stosownymi obecnie. Stare rynny z PCW ulegają przebarwieniu, pękają lub mają ukruszone krawędzie.

Inna kwestia to kształt poszczególnych elementów systemu orynnowania. Do starych rynien trudno jest dopasować części obecnie dostępne w sklepach. Wprawdzie problem ten można rozwiązać poprzez zatrudnienie blacharza, który odpowiednio dotnie lub dognie blachę i spasuje nowe fragmenty ze starymi. Pamiętajmy jednak, że taka usługa może sporo kosztować. Warto zatem starannie przeanalizować jej opłacalność.

Uwaga na błędy montażowe

Niestety w dalszym ciągu, wiele uszkodzeń w systemie orynnowania wynika z błędów popełnionych na etapie jego montażu. W przypadku tak popularnych obecnie rynien plastikowych, o ich trwałości decyduje staranność odmierzenia poszczególnych elementów. Źle wymierzone rynny będą naprężać się (zwłaszcza na skutek zmian temperaturowych) i mogą pękać lub wypadać z haków.

System odwodnienia dachu nie posłuży również zbyt długo, gdy będzie niewłaściwe zamocowany. Kiedy haki (rynajzy) są źle ustawione, tj. nie znajdują się w linii prostej lub pod odpowiednim kątem albo, gdy obejmy rur spustowych są zbyt luźne także dochodzi do odkształceń i powstawania pęknięć w rynnach. Wymienione powyżej błędy montażowe to wprawdzie detale. Jednak decydują one o późniejszej sprawności orynnowania. Dlatego też najlepiej jest eliminować je od razu i tym samym nie dopuszczać do uszkodzeń rynien. Tego rodzaju błędy można też skutecznie skorygować podczas dorocznych przeglądów lub w czasie remontu dachu czy odświeżania elewacji budynku.

Kiedy naprawiać stare rynny?

Jak zostało to już wspomniane powyżej – orynnowanie można naprawić, gdy mamy do czynienia z niewielkimi nieszczelnościami lub, gdy uszkodzenia są fragmentaryczne. Nieszczelności w rynnach eliminuje się poprzez zastosowanie specjalistycznych silikonów, uszczelniaczy i taśm dekarskich, płynnych folii dachowych oraz mas uszczelniających z włóknami (w przypadku szpar wielokrotnie klejonych). Większe ubytki zakleja się dodatkowym kawałkiem blachy, tworząc łatę.

Pamiętajmy również, że rynny stalowe muszą być szczelnie pokryte powłoką antykorozyjną. W przypadku tych materiałów, nie można dopuszczać do zaniedbań. Należy systematycznie przeglądać powierzchnię rynien i eliminować nawet niewielkie ogniska korozji. Takie miejsca oczyszcza się z rdzy i pokrywa farbą zaprawkową.

Najbardziej narażone na uszkodzenia są miejsca w załamaniach rynien, w łączeniach ich poszczególnych elementów oraz w okolicach mocowań na hakach. W celu wykonania poprawnej naprawy orynnowania konieczne jest zastosowanie tej samej metody, którą posłużono się podczas montażu, tj. klejenia, klejenia i nitowania, lutowania lub łączenia za pomocą złączek. W przypadku starych powłok kleju lub lutu – miejsce uszkodzenia oczyszcza się (przy lucie również wyjaławia) i wykonuje nowe połączenie. Gdy mamy do czynienia ze złączkami systemowymi – czasami wystarczająca jest wymiana znajdującej się w nich uszczelki lub uszczelnienie silikonem i dociągnięcie zamków.

Podsumowanie

W sytuacjach, kiedy konieczny jest montaż zupełnie nowych elementów łączących – koszt remontu wzrasta. Jednak, gdy rynny nadal są jeszcze w dość dobrym stanie inwestycja jest opłacalna. Zawsze będzie to mniejszy wydatek niż wymiana całego systemu odwodnienia dachu. Z drugiej jednak strony, stare rynny nigdy nie będą wyglądały tak, jak nowe, co brane jest zwykle pod uwagę podczas gruntownego remontu dachu lub elewacji. W takich przypadkach inwestorzy decydują się raczej na wymianę orynnowania. 

Rozbudowa kompleksu sortowo-rekreacyjnego w Białobrzegach

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na e-dach.pl e-dach.pl
Dodaj ogłoszenie