Budowa więźby dachowej - główne elementy
Podstawowe elementy tworzące tradycyjną więźbę dachową to:
- Krokwie – elementy, na których opiera się całe pokrycie dachu. Są to belki pochyłe o prostokątnym przekroju poprzecznym (o grubości min. 5 cm). Najczęściej przekrój wynosi: 7x14 cm lub 8x16 cm. Rozstaw krokwi waha się w przedziale 0,8 – 1,2 m. Oparcie krokwi stanowią płatwie: murłata, kalenica oraz płatwie pośrednie, a także jętki (w zależności od rodzaju więźby).
- Płatwie – belki poziome, stanowiące podporę krokwi. Jako element nośny, płatwie powinny mieć stosunkowo duży przekrój poprzeczny, np.16x20 cm. Występuje płatew kalenicowa, pośrednia oraz stopowa. Płatwie opiera się na słupach (płatwie pośrednie i kalenicowa) i często dodatkowo usztywnia za pomocą mieczy (obustronnych zastrzałów słupa).
- Kalenica – górna krawędź dachu, wzdłuż której łączą się połacie dachowe. Krokwie często opierają się w tym miejscu na płatwi kalenicowej.
- Murłata – płatew stopowa o przekroju kwadratowym, o wymiarach (zwykle) 10x10 cm lub 14x14 cm. Stanowi ona dolną podporę krokwi, gdyż oparta jest na murze i przenosi obciążenia z krokwi na ścianę budynku. Należy pamiętać o odpowiednim przymocowaniu murłat do muru. Służą do tego kotwy stalowe wbijane w mur w odległości nie mniejszej niż 2,0 m.
- Słupy – pionowe elementy więźby dachowej, które przekazują obciążenie z płatwi bezpośrednio na strop. Słupy mają zwykle przekrój kwadratowy o wymiarach 12x12 cm lub 16x16 cm.
- Kleszcze – poziome belki, łączące przeciwległe pary krokwi. Zapewniają stężenie (usztywnienie) poziome.
- Miecze (obustronne zastrzały słupa) – belki skośne, łączące słupy z kleszczami lub słupy z płatwiami pośrednimi. Ich zadaniem jest usztywnienie więźby dachowej w kierunku podłużnym.
- Jętki – belki poziome łączące dwie przeciwległe krokwie. Dzięki temu zostaje zachowana sztywność więźby i nośność krokwi.
- Wiatrownica – deski o przekroju poprzecznym od 3,8x10 do 5x12 cm, przybijane ukośnie do krokwi. Stosuje się je na dachach stromych z lekkim pokryciem w celu zabezpieczenia dachu przed zerwaniem wskutek ssania wiatru.


Podstawowe rodzaje więźb dachowych
Występują trzy podstawowe rodzaje więźb dachowych, które są najczęściej stosowane w domach jednorodzinnych. Należą do nich:
- więźba krokwiowo – belkowa
- więźba jętkowa
- więźba płatwiowo – kleszczowa
Więźba krokwiowo – belkowa
Jest to najprostsza konstrukcja stosowana wtedy, gdy rozpiętość dachu w świetle ścian nie przekracza 7,0 m (zalecana max. rozpiętość to 6,0 m), a pochylenie połaci dachowej jest większe niż 45 stopni. Taki układ zalecany jest np. w przypadku budowy małych domków letniskowych.
Wiązar składa się z dwóch krokwi połączonych w kalenicy, osadzonych na poziomej belce, której zadaniem jest przenoszenie sił rozpierających, przekazywanych przez krokwie. Długość krokwi nie powinna przekraczać 5,0 m, gdyż stateczność konstrukcji może zostać zachwiana.

Więźba jętkowa
Konstrukcja jętkowa stosowana jest przy większych wymiarach dachu – zalecane rozpiętości wynoszą od 6,0 do 9,0 m. Często wznosi się taką konstrukcję w domach z poddaszem użytkowym, gdyż pozwala ona uzyskać odpowiedni kształt pomieszczeń przeznaczonych na cele mieszkalne.