Folia czy sztywne poszycie dachu

Podkład w postaci wstępnego krycia lub jak mawiają inni – poszycia – jest niezbędny, aby dach mógł dobrze i długo wypełniać swoje funkcje i cieszyć właścicieli nienaruszonym stanem. Wstępne krycie dachu można wykonać na dwa sposoby. Metodą tradycyjną i znaną od lat jest pełne deskowanie z papą, a sposobem bardziej nowoczesnym i innowacyjnym - rozłożenie folii dachowej.

Robi się je z desek lub płyt drewnopochodnych, które następnie pokrywa się tradycyjną papą lub folią. Deskowanie musi być na tyle sztywne i solidne, aby nie uginając się zdołało udźwignąć ciężar własny, pokrycia dachowego, które na nim spocznie i ciężar dekarzy układających owo pokrycie. Sztywne poszycie stanowi element usztywnienia konstrukcji i jest ochroną dla warstw dachu znajdujących się pod nim. Zabezpiecza je bowiem przed zamakaniem i wilgocią.

Na deski do sztywnego poszycia wykorzystuje się najczęściej drzewa iglaste (sosnę, świerk, jodłę), rzadziej, chociaż w zgodzie z obowiązującymi normami budowlanymi – topolę. Drewno pochodzące z drzew iglastych ma dużą zawartość żywicy, co daje gwarancję, że poszycie będzie trwałe i odporne na zmiany pogodowe.

Deski przed położeniem należy zaimpregnować samodzielnie lub kupić takie, które posiadają już warstwę środka konserwującego. Impregnat ma za zadanie chronić drewno przed korozją biologiczną i wzmacniać jego wytrzymałość.
Wymagana grubość materiału na deskowanie, to 24-25 mm, zaś szerokość desek 12-15 cm. Dobrze jest, jeżeli deski mają wpusty i wypusty, gdyż wówczas płaszczyzna poszycia jest solidnie sztywna i równa, co ma szczególne znaczenie przy późniejszym układaniu pokryć miękkich, takich jak np. gont bitumiczny. Poszycie deskuje się prostopadle do krokwi dachu, na styk lub zachowując odstępy pomiędzy deskami. 2-5 centymetrowe przerwy ułatwiają cyrkulację powietrza pod pokryciem dachu.

Łatwiejsze w montażu oraz bardziej trwałe i wytrzymałe od tradycyjnych desek są płyty OSB lub MFP. Dlatego też stosuje się je na sztywne poszycia coraz częściej i chętniej. Konieczne jest jednak, aby były to płyty wodoodporne. Wówczas dłuższe boki płyt układa się prostopadle do krokwi

Aby zapobiec późniejszemu klawiszowaniu, czyli nierównomiernemu odkształcaniu się poszycia, płyty w jednym rzędzie powinny przylegać do siebie na styk. Każdy kolejny rząd płyt należy przesuwać
o połowę długości płyty i zostawiać miedzy rzędami przerwy ok. 5 mm.  

Jak nietrudno się domyśleć folia nie usztywni konstrukcji dachu, ani nie przeniesie ciężaru materiału pokryciowego. Konieczny jest, zatem ruszt. Jednak nadaje się pod prawie wszystkie rodzaje pokrycia, pełniąc funkcję izolacyjną. Ochrania konstrukcję dachu przed nawiewanym pod pokrycie śniegiem i deszczem oraz zabezpiecza ją przeciwwilgociowo. Jest paroprzepuszczalna, co daje dachowi możliwość tzw. oddychania. Rozróżnia się:

• folie wysokoparoprzepuszczalne - można układać je bezpośrednio na ociepleniu, ponieważ zupełnie nie hamują przepływu pary wodnej. Para nie gromadzi się w warstwie ocieplenia
  i swobodnie wydostaje na zewnątrz dachu. Dla niewtajemniczonych warto podać, że folia wysokoparoprzepuszczalna swoim wyglądem przypomina papier lub tkaninę;
• folie niskoparoprzepuszczalne – nie mogą być stosowane bezpośrednio na warstwę ocieplenia. Należy układać je tak, aby między ociepleniem, a folią powstała szczelina umożliwiająca wydostanie się pary wodnej na zewnątrz. Folie te zawsze są wzmocnione warstwami siatką tworzywową z polipropylenu lub z polietylenu i zatrzymują w swej strukturze parę wodną.

Przykrycie konstrukcji dachu folią wstępnego krycia jest zdecydowanie tańsze, aniżeli wykonanie sztywnego poszycia, chociaż w czasie remontu dachu folię zawsze trzeba wymieniać.

Dodatkowo, folia nie obciąża konstrukcji dachu, dając jednocześnie szczelność poszycia, którą uzyskuje się po dokładnym sklejeniu na zakład poszczególnych pasów materiału. Należy jednak pamiętać, że folię można stosować jedynie w przypadku dachów spadzistych o kącie nachylenia, nie mniejszym niż 10-20º. Nie nadaje się ona zatem na dachy płaskie.

Poszycia z folii nie można też stosować pod niektóre pokrycia dachowe, takie jak: gonty bitumiczne, blachy płaskie, papy wierzchniego krycia.

Dodatkowo, zastosowanie folii wymaga szczególnej uwagi w czasie robót na dachu. Jest ona materiałem stosunkowo cienkim i słabym, więc nietrudno o jej uszkodzenie. Nie może być również dłużej wystawiona na słońce, ponieważ nie jest odporna na działanie promieniowania UV.

Sztywne poszycie można stosować na dachach spadzistych, płaskich oraz bardziej lub mniej skomplikowanych. Usztywnia ono konstrukcję dachu, chociaż dodatkowo ją obciąża. Jest trwałe i odporne na ciężary, ale wymaga dodatkowego zabezpieczenia w postaci folii lub papy.

Jednocześnie jest starą, sprawdzoną metodą dekarską, niesprawiającą kłopotów montażowych, ale dużo droższą, aniżeli rozłożenie samej folii wstępnego krycia. Sztywne poszycie nadaje się pod każdy materiał pokryciowy i przykryte – może pozostawać bez pokrycia ostatecznego przez dłuższy czas.

Rozpoczynając remont dachu nie trzeba wymieniać całego poszycia, a jedynie jego wierzchnią część, czyli folię lub papę.

Folią wstępnego krycia ekonomicznie jest pokrywać dachy o skomplikowanej budowie i kształcie. Wówczas, znacznie przyspiesza to prace i zmniejsza koszty zużycia materiału. Liczne załamania konstrukcji dachu, obecność okien i lukarn przyczynia się do zwiększenia ilości potrzebnego drewna i do powstawania z niego znacznych odpadów.

Sztywne poszycie kryte papą jest wymogiem dla dachów o kącie nachylenia mniejszym, niż 10-20º. Jest też ekonomiczne w przypadku dachów spadzistych, ale tylko o prostej budowie i kształcie. Wówczas, prace nie są skomplikowane i nie powstaje duży odpad drewna.