Po co się je buduje
Zimowy ogród niewątpliwie urozmaica architekturę budynku. Powiększa też jego przestrzeń o przeszklony salon. Jednymz głównych założeń misterium projektowania szklanej oranżerii jest zapewnienie mieszkańcom przestronności, jak największej ilości naturalnego światła, a przede wszystkim bliskości natury przez cały rok. Latem łączy wnętrze domu z zielenią ogrodu, nocą pozwala wypoczywać pod gwiazdami, a w czasie śnieżnej zimy można w cieple i otoczeniu roślin podziwiać z bliska jej uroki. Ogrody zimowe pełnią funkcję śluzy klimatycznej między wnętrzem domu a jego otoczeniem, stabilizują temperaturę i wilgotność powietrza oraz poprawiają bilans energetyczny budynku.
Zimny lub ciepły
Ogród zimowy może być nieogrzewany lub ogrzewany, a to zależy od funkcji, jaką ma pełnić. Jeśli chcemy, aby był rodzajem letniej, przeszklonej oranżerii, a zimą jedynie miejscem przechowywania roślin nieodpornych na mrozy, lepiej zdecydować się na nieogrzewane pomieszczenie sezonowe. Jest to wtedy znacznie tańsza i łatwiejsza do wykonania inwestycja.
Ogrodami zimowymi z prawdziwego zdarzenia są jednak oranżerie całoroczne - ogrzewane, wentylowane i o odpowiedniej konstrukcji. Takie pomieszczenie, z uroku którego możemy korzystać przez cały rok, a zwłaszcza zimą najlepiej zaplanować już na etapie projektowania domu. Trzeba bowiem zaopatrzyć je w instalację centralnego ogrzewania, najlepiej podłogowego, zapewniającego najkorzystniejszy rozkład temperatur. Można zastosować również grzejniki, choć trudno tu będzie osiągnąć korzystny efekt wizualny z grzejnikami na tle przeszklonych ścian. Najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie ukrytych w podłodze grzejników kanałowych lub wąskich grzejników konwektorowych, polecanych do instalacji w pomieszczeniach o dużych przeszkleniach.
Konstrukcja
Szkielet ogrodu zimowego musi spełnić wysokie wymagania użytkowe. Ważne jest, aby był trwały, mocny i wytrzymały. Konstrukcja musi być wyjątkowo odporna na podmuchy wiatru, deszcz i grad, obciążenia zalegającego śniegu, a także odkształcenia pod wpływem niskich i wysokich temperatur. Musi być ponadto szczelna i odznaczać się dobrymi parametrami izolacyjnymi. Ogrody zimowe konstruuje się z kształtowników aluminiowych. Jest to materiał, który spełnia wymienione wymagania. Jest ponadto lekki i łatwo daje się kształtować, nie pęka, nie rdzewieje, a odpowiednie zabezpieczenie jego powierzchni pozwala długo zachować profilom ładny wygląd.
Całoroczne ogrody zimowe buduje się z profili aluminiowych z przegrodami termicznymi z materiałów syntetycznych. Zapewniają one dobrą izolację termiczną i akustyczną pomieszczenia i zapobiegają kondensacji pary wodnej.
Producenci oferują także technologię łączącą aluminium z drewnem. Konstrukcję wykonuje się zazwyczaj z drewna sosnowego, świerkowego i mahoniowego, klejonego wielowarstwowo. Drewniane elementy malowane są farbami kryjącymi lub podkreślającymi naturalną strukturę drewna. Od zewnątrz chronią je przed czynnikami atmosferycznymi kształtowniki z aluminium, malowane proszkowo w kolorze drewna.
Dzięki zaawansowanej technologii produkcji i możliwości gięcia zarówno profili jak i szyb, można budować szklane salony w różnorodnych kształtach. Od prostych form z dachem jedno- lub dwuspadowym, nachylonym pod dowolnym kątem, przez ogrody na planie wieloboków, aż po bryły wielopłaszczyznowe, także łukowe i w formie kopuły.
Dach
Dach ogrodu zimowego musi być szczególnie wytrzymały - usztywnia konstrukcję ogrodu i przejmuje największe obciążenia. Jego szkielet tworzą profile, których przekrój zależy od wymaganej nośności, a ta z kolei od rozmiaru dachu i rodzaju wypełnienia. W dachach o dużych rozpiętościach profile są dodatkowo wzmacniane.
Połać dachu stanowi szkło i o ile to zastosowane na ściany nie musi spełnić jakichś specjalnych wymagań (stosuje szyby zespolone o dobrym współczynniku przewodzenia ciepła), to szyby zastosowane na dachu muszą być wyjątkowo mocne i wytrzymałe.
Szyba zespolona stosowana na dach składa się z szyby hartowanej po zewnętrznej stronie oraz szyby bezpiecznej (laminowanej) po stronie wewnętrznej pomieszczenia. Konstrukcja ta jest na tyle wytrzymała, że można ją bezpiecznie myć, a w przypadku ewentualnego stłuczenia nie rozpryśnie się na kawałki i nie spadnie. Dobrze, jeśli szyba na dachu ma również właściwości samoczyszczące - utrzymanie dachu w czystości będzie wówczas łatwiejsze dzięki temu, że w obecności promieni UV zanieczyszczenia ulegną rozkładowi a deszcz je dokładnie spłucze. Dobrym rozwiązaniem są szyby z powłoką, która w zimie w dużym stopniu ogranicza przedostawanie się ciepła na zewnątrz, a w lecie zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczenia.
Nie tylko szkło
Alternatywą dla szkła jest poliwęglan. Płyty z tego materiału mają lepszą (od szkła) izolacyjność cieplną, są bardzo wytrzymałe na obciążenia i uszkodzenia mechaniczne, łatwo się je kształtuje. Poliwęglan dostępny jest w wersji przezroczystej, matowej i przyciemnionej. Trzeba jednak wiedzieć, że szybciej się brudzi, a w miejscach zacienionych zielenieje i trzeba go częściej niż szkło czyścić.
Dach ogrodu zimowego może mieć różny kąt nachylenia. Warto jednak pamiętać, że przez bardziej stromy dach wpada więcej promieni słonecznych, deszcz łatwiej spłukuje z niego brud, a w czasie zimy śnieg samoczynnie się zsuwa, nie obciąża więc go nadmiernie i nie zaciemnia wnętrza.
Producenci oferują do ogrodów zimowych specjalne, prawie niewidoczne systemy rynnowe. Rury spustowe są zazwyczaj umieszczane w pionowych profilach nośnych konstrukcji.
W dachach szklanych salonów montuje się często okna dachowe. Przypisuje się im funkcję wywietrzników odprowadzających w słoneczne dni nadmiar ciepłego powietrza z wnętrza.
Ogród zimowy warto wyposażyć też w żaluzje lub rolety, które latem chronią przed nagrzewaniem pomieszczenia i zapewniają przyjemny cień. Komfort użytkowania ogrodu zimowego podczas ciepłych miesięcy podniosą także ściany z funkcją rozsuwania - dzięki nim będziemy mogli nasz dom szeroko otworzyć na ogród.