Czy deskować dach? Kiedy wybrać sztywne poszycie, a kiedy folię

Papa układana na poszyciu z desek była do niedawna podstawowym sposobem poprawienia szczelności dachu. Na takim podkładzie układano pokrycie lub... poprzestawano na samej papie. Jednak od kilkunastu lat alternatywę dla pap stanowią folie wstępnego krycia. Obydwa rozwiązania mają swoje zalety i ograniczenia. Dlatego decyzję o wyborze papy lub foli powinniśmy podejmować po przemyśleniu strategii budowy oraz rodzaju docelowego pokrycia.

Papa na pełnym deskowaniu

Papa wymaga deskowania lub podkładu z płyt drewnopodobnych. Dopiero na nim układamy papę. W ten sposób powstanie szczelna i bardzo sztywna konstrukcja dachowa, która już może pracować jako pokrycie docelowe. Jeżeli jednak inwestora nie satysfakcjonuje prowizorka i chce w przyszłości pokryć dach blachą czy dachówką oraz urządzić pokoje na poddaszu, może oczekiwać pewnych utrudnień.

Deskowanie uzbrojone od zewnątrz papą staje się barierą nie do przejścia dla pary wodnej. Na zamieszkanym poddaszu powstawać będą duże ilości wilgoci, która po przejściu przez termoizolację nie będzie mogła przejść przez deskowanie i papę, w wyniku czego zawilgoceniu ulegnie wełna mineralna, deskowanie i więźba.

Aby tego uniknąć, między deskowaniem a izolacją z wełny trzeba zostawić szczelinę wentylacyjną o wysokości 2-3 cm. Na tej wysokości warto zrobić między krokwiami przewiązanie z drutu – da nam to gwarancję, że podczas układania ocieplenia szczelina nie zostanie zatkana.

Od strony zewnętrznej także nie obędzie się bez zabiegów adaptacyjnych, jeśli zdecydujemy się pokryć dach np. dachówką. Bezpośrednio na papę pokrycia takiego ułożyć się nie da więc trzeba na poszyciu nabić łaty i kontrłaty. To kolejne koszty.

Jakie są więc zalety stosowania papy? Dzięki wymaganemu pod nią deskowaniu zwiększa się sztywność więźby, ale przede wszystkim możemy etapować inwestycję, odkładając pokrycie dachu docelowym materiałem nawet na kilka lat. Dach kryty papą nie będzie wyglądał najładniej, ale pozwoli nam na regenerację nadwyrężonego budową budżetu. Gdy już zbierzemy fundusze, najlepiej będzie opapowane deskowanie pokryć gontem bitumicznym, który i tak wymaga sztywnego podłoża, najlepiej pokrytego papą. Będzie to najtańsze rozwiązanie w takiej sytuacji, jednocześnie bardzo atrakcyjne od strony wizualnej.

Istnieją również inne pokrycia, pod które konieczne jest sztywne poszycie. Należy do nich np. blacha płaska. W niektórych przypadkach sztywne poszycie należy zastosować także pod inne pokrycia np. dachówkę. Dzieje tak wtedy, gdy układamy pokrycie na dachu o kącie nachylenia mniejszym niż optymalne zalecane przez producenta.

Jeśli zamierzamy podczas tego samego sezonu zbudować konstrukcję dachu i pokryć go docelowym pokryciem takim jak np. dachówka czy blachodachówka, stosowanie pełnego deskowania i papy jest zupełnie bezzasadne, jednak w dalszym ciągu widuje się dachy wznoszone właśnie w ten sposób – dotyczy to głównie obiektów budowanych metodą gospodarczą. Tymczasem w takiej sytuacji najbardziej odpowiednie będzie użycie folii wstępnego krycia (folie FWK).

Foliom dachowym stawia się dość specyficzne zadanie. Wymaga się od nich, by były uniwersalne – ich zewnętrzna powierzchnia ma zatrzymywać wodę, od strony wewnętrznej ma natomiast przepuszczać parę wodną. Największą popularnością cieszą się folie o wysokiej paroprzepuszczalności (membrany). Zastosowanie folii wysokoparoprzepuszczalnej pozwala znacznie uprościć i przyspieszyć sam proces budowy dachu oraz obniżyć jego koszty przez zmniejszenie zużycia materiałów i kosztów ich transportu.

Stosując folię o wysokiej paroprzepuszczalności nie musimy zachowywać szczeliny wentylacyjnej nad warstwą ocieplenia, tak jak w przypadku pełnego deskowania. Możemy więc zamontować między krokwiami wełnę mineralną na całą ich wysokość. Wełna może stykać się z folią wysokoparoprzepuszczalną bez ryzyka jej zawilgocenia.

Para wodna swobodnie przeniknie przez wełnę i nie wykropli się pod taka folią, tylko przez nią przeniknie. Droga powrotna jest dla niej zablokowana, więc wilgoć zostaje usunięta spod pokrycia szczeliną wentylacyjną utworzoną przez nabicie na krokwie kontrłat i łat. Oprócz względów finansowych i oszczędności czasu dochodzi jeszcze jeden plus zastosowania FWK jakim jest zmniejszenie obciążenia więźby o ciężar pełnego deskowania oraz papy (ponad 10 kg/m²).

Z rozważania tematu „papy czy folie” wynika następująca konkluzja: obydwa rozwiązania mają swoje zalety, które staną się niezastąpione w określonych sytuacjach. Papa pozwoli nam etapować budowę na kilka lat (służąc jako pokrycie zastępcze) i sprawdzi się jako podłoże pod gonty.

Folia wysokoparoprzepuszczalna natomiast ułatwi wykonanie ocieplenia i obniży koszt wykonania dachu. Jednak folii nie będziemy mogli pozostawić na dłuższy czas nieosłoniętej, gdyż po kilku miesiącach może ulec zniszczeniu na skutek działania promieniowania UV czy wiatru.

Wybór zależy więc wyłącznie od założonej przez nas strategii budowy, m.in. czasu jej prowadzenia, rodzaju dachu, czy rodzaju docelowego pokrycia.