Rynny tytan cynk

Coraz popularniejszy i modny w ostatnich latach jest system rynnowy
z blachy cynkowo-tytanowej zwanej potocznie tytan-cynkiem. Materiał, który jest nową generacją stosowanej od dziesiątek lat blachy cynkowej, charakteryzuje się dużą odpornością na warunki atmosferyczne, a jego tradycyjny, pierwotnie metaliczny wygląd sprawia, że budynek nabiera interesującego industrialnego charakteru, tak cenionego w ostatnich latach przez projektantów. Materiał ten doskonale również prezentuje się na obiektach zabytkowych.

System rynnowy z tytan-cynku produkowany jest w odmianie naturalnej (gołowalcowanej) o barwie srebrzystoszarej lub w odmianie patynowanej o barwie ciemnoszarej. Wersja patynowana powstaje w trakcie przemysłowego postarzania powierzchni sprawiając, że klient otrzymuje system w jednolitej i ustalonej na długie lata barwie, podczas gdy wersja naturalna ulega zwyczajowemu dla cynku procesowi patynowania w atmosferze zmieniając jego barwę do koloru patyny. Proces ten przebiega w kilku etapach, a jego szybkość jest uzależniona od wielu czynników: m.in. od składu chemicznego lokalnej atmosfery (obszary przemysłowe, wiejskie), ilości opadów. Z racji, że elementy systemu rynnowego są prowadzone przy elewacji i zazwyczaj ukryte pod okapami, proces ich patynowania przebiega wolniej niż np. blacha stanowiąca pokrycie dachowe.

Niezwykła odporność tytan-cynku na warunki atmosferyczne sprawia, że system zamontowany na obiekcie nie wymaga praktycznie żadnej konserwacji. Oprócz zwyczajowych, okresowych kontroli stanu poszczególnych elementów nie jest konieczne zabezpieczanie powierzchni, ponieważ cynk w atmosferze samoczynnie tworzy wspomnianą wcześniej warstwę ochronną – patynę, która chroni powierzchnię przed oddziaływaniem agresywnego środowiska. Z prawidłowo dobranego i zamontowanego systemu odwodnienia z tytan-cynku można cieszyć się nawet 80 lat, co zostało potwierdzone przez badania instytutów naukowych oraz poprzez obserwacje zachowania systemów z poprzedniej generacji tego materiału – blachy cynkowej, na wielu istniejących obiektach. 

Tradycyjny sposób łączenia elementów przez lutowanie lub coraz popularniejsze klejenie (specjalistyczne kleje do blach na bazie polimerów MS) sprawia, że podczas montażu nie są wymagane dodatkowe uszczelki i złączki, które jako elementy ulegające wpływom promieniowania UV mogą przyczynić się do powstania nieszczelności połączenia. Blacha cynkowo-tytanowa jest materiałem doskonale nadającym się do połączeń w technice miękkiego lutowania. Zapewnia to doskonała stopowość blachy i lutowia, czyli cyny. Prawidłowo wykonana - zgodnie z zasadami lutowania miękkiego kapilarnego - spoina, pozwala osiągnąć wytrzymałość niemalże równą litemu materiałowi, co gwarantuje długotrwałe i pewne połączenie.

Mnogość dostępnych elementów pozwala skompletować niezbędny układ odwodnienia dla każdego budynku, natomiast różnorodność wymiarów pozwala optymalnie dobrać system rynnowy do wielkości odwadnianej połaci. Skuteczność odprowadzania wód opadowych zależy od zastosowanych przekrojów rynien i rur spustowych w stosunku do odwadnianej powierzchni, ilości oraz od przekroju użytych lejów spustowych. Odpowiedni dobór przekrojów powinien uwzględniać specyfikę danego obiektu i musi być każdorazowo określony przez projektanta. Przybliżony rozmiar systemu rynnowego można wyznaczyć w oparciu o nomogram (patrz wykres).

Bardziej szczegółowy sposób wyznaczania przedstawiony jest w normie PN-EN 12056-3:2002 „Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków Część 3: Przewody deszczowe. Projektowanie układu i obliczenia”.

Produkcja blachy cynkowo-tytanowej ze względu na stopień skomplikowania i zaawansowane technologie użyte w procesie, może być realizowana wyłącznie przez przedsiębiorstwa mające długoletnie doświadczenie i wiedzę w zakresie przerobu metali nieżelaznych. W Polsce jedynym producentem tego materiału jest firma ZM Silesia SA z Katowic, która na rynku w branży metali kolorowych działa już ponad 170 lat. Dzięki stałemu doskonaleniu procesów produkcyjnych oraz współpracy z wiodącą placówką naukową w dziedzinie metalurgii jaką jestAGH w Krakowie, przedsiębiorstwo dostarcza wysokiej jakości blachę cynkowo-tytanową do klientów na całym świecie.
Z tego materiału powstają elementy systemu rynnowego, które z powodzeniem trafiają do polskich hurtowni i klientów indywidualnych, przyczyniając się do stałego wzrostu jego popularności. System rynnowy opiera się na sprawdzonych w użytkowaniu elementach. Jednak co jakiś czas pojawiają się nowinki techniczne.
ZM Silesia SA wprowadziła na rynek polski rurę spustową spawaną plazmowo. Rozwiązanie takie pozwala na otrzymywanie rur o większych długościach, bez występów (felc) na powierzchni, co zdecydowanie poprawia jej estetykę.

Elementy systemu oferowanego przez ZM Silesia SA produkowane są zgodnie z normą PN-EN 612, która precyzyjnie określa grubość zastosowanej blachy oraz wygląd i wymiary poszczególnych części systemu. Zastosowanie do produkcji elementów systemu rynnowego odpowiedniej, zgodnej z normą grubości blachy, ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia estetyki, trwałości i odpowiedniej sztywności. Rynna dachowa jest detalem skupiającym na sobie stosunkowo duże obciążenia pochodzące od zsuwającego się z połaci śniegu i lodu, pracy termicznej, a także odprowadzającym do pionów spustowych wszelkie spływy z dachu. Spływy te niosą z sobą różnego rodzaju zanieczyszczenia, które działają ścierająco na spodnią część rynny. Dlatego decydując się na zakup, należy zwracać uwagę na dostarczane zgodnie z wymogami prawa atesty i deklaracje zgodności, gdyż pozorna i nieodczuwalna oszczędność przy zakupie (związana z mniejszą ilością materiału), oznacza zmniejszoną trwałość i konieczność szybszej wymiany elementu, co pociąga za sobą odczuwalne już dla inwestora koszty wymiany (robocizna, sprzęt). Wymagane normą grubości blachy dla rynny i rury w zależności od wielkości/średnicy przedstawia tabela.

Wybierając system rynnowy z tytan-cynku inwestor zyskuje poprzez gwarancję wieloletniej, bezproblemowej i co najważniejsze bezkosztowej eksploatacji, poczucie dobrze zainwestowanego kapitału. W tym miejscu należy również wspomnieć o aspekcie ekologicznym. Tytan-cynk jako materiał w pełni naturalny i poddający się w 100% recyklingowi doskonale wpisuje się w obecne trendy w zakresie dbałości o środowisko naturalne.