Na dachach znajdują zastosowanie:
- Papy wierzchniego krycia – wykorzystywane jako wierzchnie warstwy pokryć wielowarstwowych oraz jednowarstwowe pokrycia dachowe. Charakteryzują je osnowy o dobrych parametrach technicznych oraz wykończenie gruboziarnistą posypką mineralną.
- Papy podkładowe – stosowane jako warstwy podkładowe w różnego rodzaju pokryciach dachowych (w tym z gontów bitumicznych), a także jako izolacje przeciwwilgociowe i wodoszczelne. Przeznaczone są też do wykonywania nowych i renowacji starych pokryć dachowych w układach wielowarstwowych.
- Wentylacyjne – znajdują zastosowanie, kiedy wymagana jest wentylacja podłoża (aby nie dopuścić do kondensacji pary wodnej w warstwie izolacji dachu). Są najczęściej perforowane – mają na całej powierzchni otwory o średnicy około 40 mm.
Budowa papy
Budowa papy jest kilkuwarstwowa. Przekrój papy wygląda następująco (od dołu):
- warstwa folii z tworzywa sztucznego (folia antyadhezyjna zapobiegająca sklejaniu się zrolowanej papy), czasem też posypka mineralna lub talk,
- masa bitumiczna,
- warstwa osnowy nośnej,
- masa bitumiczna,
- warstwę wykończenia stanowi posypka mineralna.
Do produkcji pap dachowych używa się najczęściej asfaltu modyfikowanego. Jego modyfikacja polega na dodaniu w procesie produkcji odpowiedniej ilości elastomerów termoplastycznych SBS (stosowane częściej) lub plastyfikatorów APP.
Papy modyfikowane SBS
Odznaczają się dobrą elastycznością, wysoką przyczepnością do podłoża oraz odpornością na temperatury w zakresie od -20°C do +120°C.
Papy modyfikowane APP
Mają większą odporność na wysokie temperatury (do 1500°C) i promienie UV oraz bardzo dobrą przyczepność do wszelkiego rodzaju podłoży budowlanych. Są stabilniejsze wymiarowo w wysokich temperaturach, ale mniej odporne na niższe temperatury (poniżej -100°C).
Bardzo ważną warstwą papy jest osnowa. Jest to warstwa nośna pokrycia, inaczej nazywana też wkładką nośną, nasycona materiałem bitumicznym. Jej rodzaj znacząco wpływa na właściwości papy – zapewnia stabilność wymiarową i odporność na uszkodzenia mechaniczne (np. rozerwanie). Producenci w opisie technicznym papy podają informację o gramaturze – określa ona wagę osnowy w gramach na metr kwadratowy. Im wartość gramatury jest większa, tym papa jest mocniejsza. Mocne osnowy mają gramaturę w granicach 200-250 g/m².
Często spotykaną i sprawdzoną osnową jest tkanina szklana – bardziej wytrzymała i stabilna wymiarowo oraz włóknina poliestrowa (najbardziej zaawansowana technologicznie), której rozciągliwość względna dochodzi do 50%, jest wytrzymała na rozerwanie, czynniki atmosferyczne
i bardzo trwała.
Wierzchnia warstwa papy to posypka mineralna. Stanowi ją najczęściej piasek kwarcowy, naturalny lub barwiony łupek, a także ceramizowany granulat bazaltowy. W papach podkładowych posypka ta jest na ogół drobnoziarnista, zaś w nawierzchniowych - gruboziarnista. Chroni ona produkt przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz promieniowaniem UV. Posypka mineralna barwiona jest często na różne kolory, np. szary, czerwony, zielony, brązowy i czarny, jak również biały i żółty, ma więc także znaczenie estetyczne.
Technologia układania
Zgrzewanie - podłoże oraz spodnią warstwę papy rozgrzewa się palnikiem gazowym (z którego generowany jest ogień) aż do momentu stopienia folii - jednocześnie powoli i równomiernie rozwija się rolkę. Nadtopiony asfalt łączy papę z podłożem.
Prac dekarskich z zastosowaniem pap termozgrzewalnych nie należy wykonywać w przypadku zawilgocenia powierzchni dachu, jej oblodzenia i podczas opadów atmosferycznych oraz przy silnym wietrze.
Mocowanie mechanicznie – do mocowania mechanicznego pap używa się tradycyjnego młotka i specjalnych gwoździ papowych, nazywanych potocznie papiakami (mocowanie na podłożu drewnianym). Korzysta się także ze specjalnych urządzeń mocujących. Do podłoży drewnianych używa się wtedy wkrętów, a do podłoży betonowych i blaszanych – łączników. Produkowane są również papy samoprzylepne – ich spodnia warstwa zawiera specjalne, klejące substancje bitumiczne.
Transport i przechowywanie
Papa sprzedawana jest w rolkach, a długość wstęgi w rolce wynosi zwykle 5, 10, 15, 20 lub 40 m. Standardowa jej szerokość to 1 m, a grubość przeważnie 2-5 mm.
Rolki papy powinny być przewożone krytymi środkami transportu, w pozycji stojącej i układane w jednej warstwie. Warto je zabezpieczyć przed przewracaniem się i ewentualnym uszkodzeniem.
Zaleca się przechowywać papę w pozycji stojącej, w pomieszczeniach zadaszonych, aby uchronić
ją przed zawilgoceniem i działaniem promieni słonecznych. Jeśli papa w okresie jesienno-zimowym składowana jest w miejscu nieogrzewanym i ulegnie wychłodzeniu, to przynajmniej jeden dzień przed jej ułożeniem powinna być przeniesiona do pomieszczenia ogrzewanego i wynoszona na zewnątrz bezpośrednio przed montażem.
Decydując się na papę tylko renomowanego, znanego producenta można mieć pewność, że będzie ona najwyższej jakości. Aby wybrać odpowiedni rodzaj papy i właściwie ją zastosować warto poradzić się specjalisty. Wykwalifikowani doradcy techniczni producentów podpowiedzą, który typ papy będzie odpowiedni, aby pokrycie dachu zachowało swoje właściwości przez wiele lat.
