Zadaniem systemu rynnowego jest zebranie wody z dachu i odprowadzenie jej do sieci kanalizacji deszczowej lub do gruntu. System rynnowy polega na naturalnym (grawitacyjnym) spływie wód po połaci dachowej, skąd jest przejmowana przez system rur. System ten również pracuje grawitacyjnie. Umowną granicą orynnowania jest wylewka, z której woda może być skierowana
do sieci kanalizacji deszczowej (ogólnospławnej) lub na grunt.
Instalacja kanalizacji deszczowej składa się z następujących elementów:
rynny
przewody o przekroju otwartym (okrągłym, prostokątnym, eliptycznym, trapezowym, okapowym) biegnące wzdłuż krawędzi dachu. Zadaniem rynien jest zebranie wody opadowej. Rynny prowadzone są z lekkim spadkiem w kierunku narożników budynku, dzięki czemu woda nie wylewa się poza krawędzie, tylko płynie w kierunku rur spustowych;
okrągła wywinięta prostokątna półokragła
rury spustowe
pionowe odcinki przewodów o przekroju zamkniętym (najczęściej okrągłym lub prostokątnym). Zadaniem rur spustowych jest zebranie wody płynącej rynnami i odprowadzenie ich poza budynek. Rura spustowa może mieć stały przekrój lub zwężać się (rura łańcuchowa);
odpływy
elementy, za pomocą których rynny przechodzą w rury spustowe. Odpływ
jest odcinkiem rynny, w którym wykonany jest obrobiony otwór odpowiedniego kształtu, pozwalający na włączenie rury spustowej. Można wyróżnić odpływy przelotowe (sztucery) oraz odpływy końcowe (na narożnikach pomieszczeń). Konstrukcja sztucerów pozwala na mocowanie rur spustowych niezależnie od tego jak położona jest rynna;
wylewki
kształtki, którymi kończy się rura spustowa. Wylewka może być włączona do kanalizacji deszczowej, bądź znajdować się nad gruntem;
łączniki do rynien
złączki zwykłe, uszczelkowe i korekcyjne. Ponieważ montaż rynien wymaga pozostawiania tzw. dylatacji (odstępów) złączki korekcyjne lub uszczelkowe umożliwiają wykonanie takich połączenia
z dylatacją;
narożniki do rynien
umożliwiają połączenie rynien w narożnikach budynku;
łączniki do rur spustowych
kolana, trójniki, redukcje, mufy, mufy redukcyjne. Mufy służą do włączania rur spustowych do odpływów, zadaniem muf redukcyjnych jest połączenie rury spustowej i odpływu o różnych średnicach. Kolana pozwalają na zmianę kierunku rury spustowej. Trójniki umożliwiają włączanie
do rur spustowych wyposażenia dodatkowego.
złączka korekcyjna narożnik mufa
kolano wylewka
Rynajzy, haki i obejmy
zadaniem tych elementów jest mocowanie rynien i rur spustowych do dachów i ścian. Rynajzy służą do mocowania rynien - można dostosować je do kształtu dachu i wymaganego spadku rynien.
Obejmy przeznaczona są do mocowania rur spustowych do ścian budynku.
Elementy wykończeniowe i dodatkowe
zadaniem tych elementów jest wykończenie systemu lub uzupełnienie jego pracy. Przykładami mogą tu być:
- dekiel służący do zakończenia rynny;
- filtr siatkowy montowany na rurze spustowej, zatrzymujący zanieczyszczenia;
- czyszczak (rewizja) umożliwiający przegląd i czyszczenie rury spustowej;
- odprowadzenie do kanalizacji deszczowej;
Budowa systemu rynnowego
Zarówno rynny, jak i rury spustowe mogą być wykonane z PVC lub z metalu (stal, miedź, tytancynk, aluminium). Nowatorskie rozwiązanie to połączenie dwóch materiałów w obrębie jednego produktu (najczęściej PVC i metal). Należy jednak stosować jeden rodzaj materiału w jednej instalacji (np. tylko miedź albo tylko rynny z fabrycznie połączonych materiałów).
Do wymiarów rynny dobiera się przekrój rury spustowej. Do jednego wymiaru rynny można dobrać kilka przekrojów rur spustowych. Przekroje te są zależne od materiału.
Przebieg rur
Rynny muszą biec z odpowiednim spadkiem - wystarczającym do spływu grawitacyjnego wody,
ale też nie za dużym - wówczas w przypadku deszczów nawalnych rury spustowe zagrożone są uderzeniem hydraulicznym.
Rury spustowe powinny biec pionowo, z lekkim odsadzeniem (szczególnie w dolnej części), by woda nie spływała po ścianie budynku, a była od niego odprowadzona.
Co decyduje o prawidłowej pracy systemu?
Prawidłowa praca instalacji polega na odbieraniu wody deszczowej niezależnie od wielkości opadów:
- kluczową sprawą jest wykonanie połączeń między rurami. Powinny być szczelne i dodatkowo wzmocnione;
- nie należy zapominać o dylatacjach (szczelinach) umożliwiających zachowanie dobrych parametrów wytrzymałościowych (odcinki rur nie mogą być zbyt długie). Dylatacje muszą być prawidłowo uszczelnione;
- rury instalacyjne ulegają rozszerzaniu pod wpływem temperatury (szczególnie jest to istotne przy rurach z PVC). Trzeba uwzględnić "luz" podczas montażu naściennego;
- dobór materiału na system orynnowania trzeba uzależnić od lokalnych warunków środowiskowych, aby nie uległy zniszczeniu pod wpływem opadów.