Schody strychowe - rodzaje, budowa, montaż

Schody składane są bardzo korzystnym rozwiązaniem. Nie zajmują one cennej powierzchni użytkowej, a ponadto są dużo tańsze niż tradycyjne schody wewnętrzne. Jednak nawet i tu jest w czym wybierać. Na rynku dostępne są bowiem schody strychowe z drewna oraz z metalu. Oprócz podjęcia decyzji o materiale, z jakiego wykonano schody – warto także odpowiedzieć sobie na pytanie dotyczące ich konstrukcji oraz, czy mają one zostać zamontowane na poddaszu ocieplonym, czy też nieocieplonym. Pamiętajmy, że montaż schodów może powodować powstanie mostków termicznych, a tym samym – przyczyniać się do większych ubytków ciepła z pomieszczeń ogrzewanych.

Z jakiego materiału schody strychowe?

Najmniejszy wydatek finansowy poniesiemy decydując się na schody strychowe z drewna. Powszechnie stosowanymi do tego celu gatunkami są: świerk, sosna oraz buk. Gotowe drewniane schody najczęściej oferuje się w postaci surowej. Jak wiadomo, surowe drewno nie jest zbyt praktyczne i bez odpowiedniego zabezpieczenia jego zewnętrznej powierzchni, nie posłuży zbyt długo. Dlatego też takie schody warto samodzielnie pokryć kilkoma warstwami lakieru lub lakierobejcy. Wówczas surowiec będzie bardziej odporny na zabrudzenia i dużo łatwiej będzie go wyczyścić. Warto dodać, że proste schody drewniane można zbudować samodzielnie. Wszystkie niezbędne do tego celu elementy nabędziemy bez trudu w marketach budowlanych. Choć gotowe schody strychowe nie są drogie, to konstruując je we własnym zakresie zaoszczędzimy jeszcze więcej.
Nieco droższe, ale też i bardziej wytrzymałe są schody strychowe z metalu lub aluminium odlewanego ciśnieniowo. Takich schodów nie trzeba już niczym zabezpieczać i zdecydowanie łatwiej utrzymać je w należytej czystości. Dodatkowym ich atutem jest wygodna regulacja wysokości. Oznacza to, że po położeniu ostatecznej warstwy podłogi w niższej kondygnacji domu, schodów nie trzeba będzie podcinać.

Konstrukcja schodów strychowych

W schodach strychowych składanych, które obecnie są najpopularniejsze można stosować różne mechanizmy ich wysuwania i chowania. Jeżeli stryszek nie jest pomieszczeniem zbyt często odwiedzanym przez mieszkańców – schody mogą mieć prostą konstrukcję segmentową. Taka konstrukcja posiada mechanizm odciążający klapę, co ułatwia wysuwanie i chowanie schodów, ale czynność ta w dalszym ciągu wymaga użycia znacznej ilości siły i nie należy do najwygodniejszych. Tego rodzaju schody poleca się stosować przy większych otworach sufitowych.
Bardziej komfortowe w użytku są schody rozsuwane, a najlepiej sprawdzają się pod tym względem schody nożycowe. W składanych schodach nożycowych stosuje się mechanizm, który nie tylko odciąża klapę, ale także utrzymuje ją w dowolnej pozycji uchyłu oraz całkowitego otwarcia. Dzięki temu składanie i rozkładanie schodów jest wygodne i bezpieczne. Komfort użytkowania podnosi drążek, który pozwala obsługiwać schody z pozycji stojącej. Schody nożycowe sprawdzają się doskonale przy mniejszych wymiarach otworów sufitowych.
Prawdziwym hitem rynkowym są proste schody strychowe z wbudowanym napędem elektrycznym. Napęd umożliwia oczywiście zdalne sterowanie schodami, tj. ich samoczynne rozkładanie się i chowanie w suficie. Jednak tego rodzaju konstrukcje sporo kosztują. Potencjalnemu użytkownikowi nie pozostaje nic innego, jak zadać sobie pytanie – gdzie tu oszczędność poczyniona na prostocie formy oraz – czy ręczna obsługa schodów, z których korzystamy raz na jakiś czas, to rzeczywiście aż tak kłopotliwe wyzwanie?

Obciążenie schodów strychowych

Producenci schodów strychowych są zobowiązani podawać parametr, jakim jest maksymalne dopuszczalne obciążenie dla ich wyrobów (zarówno dla pojedynczego stopnia, jak i całej konstrukcji). Parametr ten jest zwykle dużo wyższy niż może ważyć przeciętny użytkownik schodów (nawet, gdy będzie wnosił po nich jakiś pakunek). Obciążenie dla jednego stopnia schodów segmentowych z drabinką drewnianą waha się w granicach 150–160 kg. Przy drabince metalowej wzrasta do 200 kg. Jeden stopień schodów nożycowych wykonanych z odlewanego ciśnieniowo aluminium można obciążyć masą 200 kg. Zaś obciążenie całkowite dla schodów strychowych (w zależności od rodzaju materiału, z którego zostały one wykonane) wynosi 350–500 kg.

Rodzaj klapy

Klapa schodów strychowych zamyka otwór znajdujący się w suficie pomieszczenia usytuowanego na niższej kondygnacji domu. W niektórych przypadkach (zwłaszcza, gdy schody planujemy umieścić np. w pokoju dziennym) liczy się oczywiście jej estetyka. Jednak ważniejsza w przypadku klap jest ich izolacyjność termiczna oraz ognioodporność. Klapy nieizolowane nadają się jedynie do pomieszczeń nieogrzewanych. Natomiast wszędzie tam, gdzie nieogrzewany strych wymaga oddzielenia go od pomieszczeń ogrzewanych poleca się stosowanie klap z izolacją termiczną. Najlepszą izolacyjność mają klapy o jak najniższym współczynniku przenikania ciepła. W izolację termiczną mogą być również wyposażone klapy ognioodporne. Jednak ich głównym zadaniem jest zapobieganie przedostaniu się ewentualnego ognia na nieużytkowy strych.

Montujemy schody

Aby montaż przebiegał sprawnie i bezproblemowo, należy pierwotnie odpowiednio dobrać schody pod względem ich wymiarów. Przed udaniem się na zakupy zmierzmy raz jeszcze wysokość pomieszczenia, w którym schody będą montowane oraz sprawdźmy szerokość i długość otworu w suficie. Pamiętajmy, że bardzo ważna jest lokalizacja tego otworu. Powinien on nie tylko odpowiadać nam swoim usytuowaniem ze względu na planowany układ przestrzeni mieszkalnej na parterze, ale również znajdować się w takim miejscu, by osoba wchodząca po schodach na strych nie uderzała głową np. w elementy więźby dachowej. Pamiętajmy również, że aby schody były wygodne, klapa powinna mieć wymiary 120 x 70 cm. Wówczas nawet wniesienie po nich określonych pakunków nie będzie stanowiło żadnych trudności.
Sam montaż schodów jest uzależniony od tego, czy strop jest ocieplony, czy też nie i to właśnie od tego zależy sposób umieszczenia kasety. Przy stropach ocieplonych kasetę umieszcza się na ogół na poziomie suchej zabudowy poddasza. Ramę schodów można opuścić na krótkich calowych deskach. Jeżeli pokrywa wystaje poniżej płaszczyzny sufitu – nie ma problemu z dokupieniem specjalnych ozdobnych listew, które oferuje niemal każdy renomowany producent schodów. Jednocześnie, wszyscy producenci dołączają też do swoich wyrobów bardzo szczegółowe instrukcje montażu. Stosowanie się do nich „krok po kroku” pozwala uzyskać zadowalające efekty końcowe nawet dotychczasowym laikom w sztuce budowlanej.