Dach zielony to przekrycie „wykończone” warstwą roślinności. Jest skomplikowanym systemem złożonym z wielu warstw, których zadaniem jest ochrona stropu przed wodą i stratami ciepła, gospodarowanie wodą i dostarczenie roślinom składników odżywczych. Zazielenia się dachy o małym spadku (od 2%), niekiedy bardziej pochyłe (o maksymalnym kącie pochylenia ok. 30%).
Pożytki z dachu zielonego
Dach zielony – zwłaszcza w mieście – przynosi wiele korzyści:
- dobrze izoluje termicznie i ogranicza straty ciepła,
- dobrze tłumi hałas (o 20-30 dB lepiej niż klasyczne pokrycia)'
- „odbiera” część wody deszczowej (do kanalizacji przedostaje się o połowę mniej wody niż w przypadku dachów typowych) i oddaje ją do atmosfery przez odparowanie,
- ma wyższą odporność ogniową niż typowe dachy,
- produkuje tlen (dach o powierzchni 15 m² produkuje tlen dla 10 osób),
- pochłania gazy (zmniejsza stężenie gazów w powietrzu o 10-20 %).
Zielone dachy mają też i wady:
- są ciężkie - ważą nawet do 300 kg/m²,
- wymagają pielęgnacji (czyszczenie odpływów, nawożenie, pielenie, nawadnianie),
- są droższe od rozwiązań tradycyjnych.
Rodzaje dachów zielonych
Ze względu na intensywność zazielenienia dachy zielone dzieli się na:
ekstensywne: sadzi się na nich rośliny niskie o niewielkich wymaganiach wegetacyjnych, takie, które potrafią samodzielnie się utrzymać i rozwijać jak roślinność stepowa. Pielenia wymagają jedynie na początku, dopóki nie pow-stanie zwarty kobierzec. Należy je sporadycznie pielęgnować i nie trzeba nawadniać. Zaletą dachu ekstensywnego jest niewielka grubość i stosunkowo niski ciężar, można go wykonać na przekryciu o kącie pochylenia do ok. 30%.
intensywne: takie dach zielone wymagają znacznie więcej pracy. Na takich dachach można sadzić różnego rodzaju rośliny - od traw, przez kwiaty jednoroczne, po byliny, drzewa i krzewy. Rośliny wymagają starannej pielęgnacji, a czasem również - dodatkowego nawadniania. Dachy o zazielenieniu intensywnym są znacznie cięższe od ekstensywnych.
Układ warstw dachu zielonego
Dachy zielone składają się z wielu warstw, które mają zapewnić zarówno prawidłowe funkcjonowanie dachu jako przegrody budowlanej, jak i zapewnić warunki do rozwoju roślin. Warto wiedzieć, że firmy oferują gotowe systemy do budowy dachów zielonych, zawierające wszystkie niezbędne warstwy.
W zależności od systemu i rodzaju zazielenienia, mogą występować pewne różnice, jednak "modelowy" układ warstw w dachu zielonym wygląda następująco:
- warstwa roślinna (wegetacyjna) jest to humus przemieszany z materiałami pochodzenia mineralnego np. keramzytem lub żwirem rzecznym, to tu posadzone są rośliny, grubość warstwy wegetacyjnej zależy od grubości ich systemu korzeniowego (wynosi od 6-10 cm dla najmniej wymagających roślin, do 30-50 cm dla wysokich krzewów, podłoże dla drzew projektuje się indywidualnie);
- warstwa filtracyjna – powinna być przenikalna dla korzeni roślin, zapobiegać zanieczyszczeniu warstwy drenującej i zapewniać dużą przepuszczalność wody. W tym celu stosuje się geowłókninę polipropylenową obojętną chemicznie i biologicznie, którą rozkłada się luźno, z zakładami 10 cm, na warstwie drenażowej;
- warstwa drenująca – wykorzystywana jest do gromadzenia wody oraz umożliwia przenikanie rosnących korzeni roślin. Ponadto zapewnia stały i pełny odbiór wody z warstwy roślinnej, kierując ją do odpływów. Zaleca się stosowanie warstwy drenażowej na całej powierzchni dachu, również pod chodnikami płytowymi lub tarasami, oraz pod nawierzchnie jezdne. Grubość warstwy drenażowej przyjmuje się zależnie od przyjętego rodzaju zazielenienia i wynosi dla:
- zazielenienia ekstensywnego – od 6,0 do 9,0 cm,
- zazielenienia intensywnego – od 10,0 do 30,0 cm; - warstwa ochronna – stosowana jako dodatkowa ochrona pokrycia dachowego (izolacji przeciwwodnej) przed uszkodzeniami mechanicznymi;
- warstwa chroniąca przed przerastaniem korzeni
- warstwa oddzielająca materiały – stosowana jest w przypadku tych tworzyw, które nie tolerują się pod względem chemicznym (np. PVC i bitumy lub PVC i styropian);
- warstwa wyrównawcza (poślizgowa) – zapobiega sklejaniu się różnych materiałów i ogranicza siły ścinające między dwiema warstwami;
- termoizolacja (stosuje się tu twardy styropian, twardą wełnę mineralną, twardą piankę poliuretanową lub polistyren ekstrudowany);
- hydroizolacja - materiał, z którego jest wykonana musi się charakteryzować wodoodpornością, odpowiednią odpornością na ściskanie, środki chemiczne (nawozy) oraz na pleśnie i grzyby. Najlepiej, jeżeli jest wykonana z folii EPDM.
Rozwiązania systemowe do budowy dachów zielonych
Dach zielony to skomplikowany układ wielu elementów, z których każdy narażony jest na niekorzystne działanie wielu czynników: wody, kwasów organicznych, grzybów, środków chemicznych i nawozów, przerastanie korzeni, ściskanie itp. Musi więc być wykonany z materiałów o określonych parametrach, a przy tym zaprojektowany oraz zrealizowany niezwykle fachowo i starannie. Dlatego też dachów zielonych raczej nie projektuje się ani nie wykonuje „na piechotę”, dobierając każdy element z osobna. Są produkowane jako rozwiązania systemowe, czyli zaprojektowane i wyprodukowane przez jednego producenta, co do najdrobniejszych detali.
Jakie rośliny posadzić na dachu zielonym
Rośliny polecane do uprawy w ogrodzie ekstensywnym: aster alpejski (Aster alpinus), dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans), dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis), dzwonek karpacki (Campanula carpatica), floks szydlasty (Phlox subulata), gęsiówka alpejska (Arabis alpina), goździk kartuzek (Dianthus carthusianorum), karmnik ościsty (Sa-gina subulata), kosaciec niski (Iris pumila), kostrzewa sina (Festuca glauca), len złocisty (Linum flavum), macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), rojniki (Sempervivum), rozchodniki (Sedum), skalnice (Saxifraga), smagliczka skalna (Alyssum saxatile), ukwap dwupienny (Antennaria dio-ica), wrzos (Calluna), zawciąg nadmorski (Armeria maritima).
Rośliny polecane do uprawy w ogrodzie intensywnym: nieduże drzewa i krzewy liściaste, np. berberysy (Berberis), irgi (Cotoneaster), ligustr (Ligustrum), pięciornik krzewiasty (Potentilla fruticosa), pigwowiec (Chaenomeles), róże (Rosa), tawuły (Spiraea). Karłowe odmiany drzew i krzewów iglastych, np. cisy (Taxus), jałowce (Juniperus), sosny (Pinus). Niskie byliny, np. aster gawędka (Aster amellus), kosaciec bródkowy (Iris barbata), mikołajek (Eryngium), nachyłek okółkowy (Coreopsis verticillata), tawułki (Astilbe), złocienie (Chrysanthemum) i rośliny cebulowe.
Koniec hotelu Marriott w Warszawie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?